De Judosport bestaat naast allerlei technieken ook uit diverse kata’s. Kata is de formele manier om de judo-technieken eigen te maken. Deze vormen die men kan trainen zijn vooraf vastgesteld, en dienen precies op de juiste wijze uitgevoerd te worden. Zelfs de snelheid en de richtingen zijn bij de kata’s bepaald. Kata’s demonstreert men altijd met een partner.
 
Jigoro Kano omschreef het kata als volgt:

“De kata’s vormen het element van de schoonheid in het judo”.

 
Men kan onderscheid maken in Kodokan kata’s en niet Kodokan kata’s. Door deze kata’s te leren / bestuderen kan men zich op hoger niveau verder bekwamen in de judosport. Kata’s zijn ook vaste onderdelen die men dient aan te leren om zo examen te kunnen doen voor de zwarte band (1e Dan)
Als men een hogere judograad wilt behalen dient men meerdere kata’s te beheersen.
 
Kodokan kata’s zijn kata’s die ontwikkeld zijn door Jigoro Kano en zijn leerlingen. In totaal zijn er 8 verschillende kodokan kata’s.
 
Nage-No-Kata Vorm van werpen
Katame-No-Kata Vorm van controle
Ju-No-Kata Vorm van souplesse
Kime-No-Kata Vorm van beslissingen
Koshiki-No-Kata Historische vorm
Kodokan-Goshin-Jitsu Vorm van zelfverdediging
Itsutsu-No-Kata Vorm van vijf
Seiryoku-Zenyo-Kokumin-Taiiku-No-Kata
 
Naast deze kata’s zijn er nog meerdere kata’s ontwikkeld. Het bekendste kata hiervan is het Gonosen-No-Kata. Dit kata bestaat uit 12 overnames en is bij de judobond ook opgenomen in het examenprogramme. Hieronder de verschillende kata’s:
 
Gonosen-No-Kata Overname kata

Hikimi-No-Kata Technieken naar de grond toe
Nationaal Controle kata
 

WEDSTRIJD KATA

 
Kata’s kunnen ook als wedstrijdvorm beoefend worden. In vijf verschillende kodokan kata’s kan men deelnemen aan competities. Dit zelfs tot europese- en wereldkampioenschappen.
Bij het wedstrijd kata demonstreert men met een partner het kata waarbij een de rol als Tori en een de rol als Uke op zich neemt.
Tijdens het kata probeert men het ideaal beeld te benaderen welke staat voorgeschreven. Het op de juiste manier uitvoeren van de technieken, de souplesse en de uitstraling is hierbij van groot belang.
 
Deze demonstratie wordt beoordeeld door vijf Kata judges die punten en stafpunten geven voor alle gedemonstreerde technieken. De jury met de hoogte punten en de jury met de laagste punten valt af waardoor de 3 gemiddelde scores overblijven. Dit bepaald de eindscore van het kata.
 
Bij wedstrijd kata kijkt men veel strenger dan bij een kata op een judo examen. Een hand waarbij de vingers omlaag wijzen ipv omhoog kan al minpunten geven. Ook een verkeerde werkrichting zorgt voor vele aftrekpunten om nog maar niet te spreken over een verkeerd uitgevoerde techniek.
Bij wedstrijdkata heeft men immers maar een keer de kans om alles goed te demonstreren, terwijl men bij een judo examen gerust een techniek eens over kan doen.
 
Hieronder de kodokan kata’s waarin competitie wordt gedaan :
- Nage-No-Kata
- Katame-No-Kata
- Ju-No-Kata
- Kime-No-Kata
- Kodokan-Goshin-Jitsu
 
Kata wedstrijden zijn op er verschillende niveaus en in verschillende vormen.
Zo kan men deelnemen aan:
- Landelijke toernooien
- Zuid-Nederlandse kampioenschappen
- Nederlandse kampioenschappen
- Internationale toernooien
- World Cup toernooien
- Europese kampioenschappen
- Wereld kampioenschappen
 
Bij de Nederlandse kampioenschappen maakt men onderscheid in Kyu klasse en in Dan klasse. Bij voldoende deelnemers wordt er in de Dan-Klasse ook onderscheid gemaakt in een A en een B klasse waarbij men in de B klasse gewoon landelijk mee kan doen. In de hoogste klasse kunnen de uiteindelijke podium kandidaten uitgezonden worden naar Europese en Wereld kampioenschappen.
 

 
KATA OP EXAMENS
 
Op Dan examens dient men ook het kata te beheersen. Vanaf 2012 zijn de Dan exameneisen gewijzigd en heeft men voor 1e Dan judo de keuze tussen een van onderstaande 3 kata’s.
- Nage-No-Kata
- Katame-No-Kata
- Gonosen-No-Kata
 
Men dient dus voor zwarte band judo een van deze 3 kata’s volledig uit te voeren.
Voor 2e Dan dient men 2 kata’s naar keuze te demonstreren en voor 3e Dan dient men alle drie de kata’s te beheersen.
 
Hieronder de technieken die bij bovenstaande drie kata’s behoren:
 
NAGE-NO-KATA
 
Het Nage-No-Kata, ook wel te omschrijven als “vormen van het werpen”, bestaat uit 5 series van 3 worpen. Deze dienen zowel rechts als links uitgevoerd te worden.
 

1e serie, Te-Waza :
- Uki-Otoshi
- Seoi-Nage
- Kata-Guruma
 
2e serie, Koshi-Waza :
- Uki-Goshi
- Harai-Goshi
- Tsuri-Komi-Goshi
 
3e serie, Ashi-Waza :
- Okuri-Ashi-Barai
- Sasae-Tsuri-Komi-Ashi
- Uchi-Mata
 
4e Serie, Ma-Sutemi-Waza :
- Tomoe-Nage
- Ura-Nage
- Sumi-Gaeshi
 
5e Serie, Yok0-Suteme-Waza:
- Yoko-Gake
- Yoko-Guruma
- Uki-Waza

 
KATAME-NO-KATA
 
Het Katame-No-Kata, ook wel te omschrijven als “vormen van controleren”, bestaat uit 3 series van elk 5 handelingen.
 

1e serie, Osae-Waza :
- Kesa-Gatame
- Kata-Gatame
- Kami-Shiho-Gatame
- Yoko-Shiho-Gatame
- Kuzure-Kami-Shiho-Gatame
 
2e serie, Shime-Waza :
- Kata-Juji-Jime
- Hadaka-Jime
- Okuri-Eri-Jime
- Kataha-Jime
- Gyaku-Juji-Jime
 
3e serie, Kansetsu-Waza :
- Ude-Garami
- Ude-Hishigi-Juji-Gatame
- Ude-Hishigi-Ude Gataeme
- Ude-Hishigi-Hiza-Gatame
- Ashi-Garami

 
GONOSEN-NO-KATA
 
Het Gonosen-No-Kata, ook wel te omschrijven als “vormen van overnames”, bestaat uit 12 overnames van worpen. Uke zet bij Tori een worp in, en Tori dient deze worp over te nemen, en zo Uke te werpen.
 
Uke zet in: Tori neemt over met:

- O-Soto-Gari - 
- Hiza-Guruma
- O-Uchi-Gari
- De-Ashi-Barai
- Ko-Soto-Gake
- Ko-Uchi-Gari
- Sasae-Tsuri
- Kubi-Nage
- Koshi-Guruma
- Hane-Goshi
- Harai-Goshi
- Uchi-Mata
- Kata-Seoi
- O-Soto-Gari
- Hiza-Guruma
- Okuri-Ashi-Barai
- De-Ashi-Barai
- Tai-Otoshi
- Komi-Ashi
- Ushiro-Goshi
- Uki-Goshi
- Sasae-Tsuri-Komi-Ashi
- Utsuri-Goshi
- Sukui-Nage
- Sumi-Gaeshi